ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ – ΙΣΧΙΑΛΓΙΑ

Η οσφυαλγία και η ισχιαλγία αποτελούν ίσως τα συχνότερα προβλήματα του μυοσκελετικού συστήματος.

Οσφυαλγία: Με τον όρο αυτόν εννοούμε τον πόνο που νιώθουμε χαμηλά στην μέση. Ο πόνος αυτός μπορεί να επεκτείνεται από περιοχή της λεκάνης έως και τους γλουτούς

Ισχιαλγία: Με τον όρο αυτόν εννοούμε τον πόνο που επεκτείνεται κατά μήκος του μηρού, της γαστροκνήμιας έως και τον άκρο πόδα

Η οσφυαλγία και η ισχιαλγία είναι συμπτώματα και όχι νόσος. Σημαντικό πέραν της αντιμετώπισης του άλγους είναι η εντόπιση της πάθησης που προκαλεί τα συμπτώματα.

Αίτια

Στις περισσότερες περιπτώσεις, τόσο η οσφυαλγία, όσο και η ισχιαλγία αποτελούν οφείλονται μυοσκελετικά προβλήματα, λόγω καθημερινής καταπόνησης της περιοχής. Δεν είναι σπάνιο ο πόνος να οφείλεται και σε κάποια θλάση των μυών ή των τενόντων.

Συχνά ο παράγοντας που πυροδοτεί την εμφάνιση του πόνου στη μέση, ή στην περιοχή του ισχίου είναι η απότομη άρση βάρους, ή η λανθασμένη φόρτιση της σπονδυλικής στήλης. - Βλαισογωνία (γωνία Q>20 μοιρών)

Σύνηθες αίτιο οσφυαλγίας ωστόσο είναι η ύπαρξη κάποιας δισκοπάθειας. Η δισκοπάθεια είναι η παθολογική κατάσταση κατά την οποία συμβαίνει φθορά κάποιου μεσοσπονδύλιου δίσκου της σπονδυλικής στήλης. Εμφανίζεται συνήθως σε μεγάλες ηλικίες ως αποτέλεσμα εκφύλισης του δίσκου, όμως υπάρχουν και περιπτώσεις που προσβάλει ακόμα και ανθρώπους στην ηλικία των 20 ετών. Η δισκοπάθεια, όποια κι αν είναι η αιτία της εκδηλώνεται με ενοχλήσεις και πόνο στη μέση και στο πόδι.

Συνοπτικά τα αίτια μπορεί να είναι τοπικά ή συστηματικά

Η χρήση νάρθηκα ακινητοποίησης και κατόπιν η ελεγχόμενη κίνηση και μυϊκή ενίσχυση του τετρακέφαλου είναι η συνήθης αντιμετώπιση.

Άτομο με νευρολογική σημειολογία πρέπει να αντιμετωπιστεί με ιδιαίτερο τρόπο και προσοχή. Ο όρος νευρολογική σημειολογία σημαίνει διαταραχές της αίσθησης και της μυϊκής ισχύος, δηλαδή μούδιασμα και απώλεια ή περιορισμό της δύναμης του άκρου.

Διαγνωστικές εξετάσεις για την οσφυαλγία – ισχιαλγία

- απλή ακτινογραφία οσφυϊκής μοίρας,

- ακτινογραφία λεκάνης,

- μαγνητική τομογραφία οσφυϊκής μοίρας

- αξονική τομογραφία

- Αιματολογικός έλεγχος

- Σπινθηρογράφημα οστών

Σε ένα μεγάλο εντούτοις ποσοστό, η οξεία οσφυαλγία υποχωρεί χωρίς να είναι δυνατό να καθοριστεί το ακριβές αίτιο που την προκάλεσε.Η αναζήτηση ωστόσο του αιτίου δεν πρέπει να παραλείπεται, όταν η οξεία οσφυαλγία παρατείνεται πέραν των 3-4 ημερών χωρίς βελτίωση. Σχετικά με την κατάκλιση, φαίνεται ότι είναι προτιμότερο να είναι βραχεία 2-3 ημερών, παρά μακρότερης διάρκειας 7-10 ημερών.

Πρόληψη της οσφυαλγίας – ισχιαλγίας.

- Συστηματική άσκηση : βοηθά στον έλεγχο βάρους και την διατήρηση ή επαύξηση του μυϊκού συστήματος και κατά συνέπεια την αύξηση της αντοχής σε καταπόνηση. Η κολύμβηση είναι η πιο ήπια μορφή άσκησης που θεωρείται ότι βοηθά περισσότερο.

- Αποφυγή πολύωρης παραμονής σε καθιστική θέση.

- Αποφυγή παρατεταμένης ακίνητης ορθοστασίας.

- Διαχείρηση της άρσης βάρους τόσο ως προς μέγεθος όσο και ως προς τον τρόπο.

- Επιλογή κατάλληλου στρώματος στο κρεββάτι.

Αντιμετώπιση της Οσφυαλγίας – Ισχιαλγίας.

Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο πόνος οφείλεται σε τοπικά μηχανικά αίτια, η χορήγηση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων σε συνδυασμό με αναλγητικά και μυοχαλαρωτικά για βραχύ χρονικό διάστημα συνήθως επαρκεί.

Μπορεί επίσης να κριθεί χρήσιμη η χρήση κηδεμόνων σπονδυλικής στήλης για μικρό διάστημα.

Σε περιπτώσεις που ο πόνος βελτιώνεται συνιστάται φυσικοθεραπεία, η οποία όμως πρέπει να εξατομικεύεται, τόσο σχετικά με τον ασθενή, όσο και σχετικά με την ακριβή αιτία του πόνου.

Σε αποτυχία των παραπάνω ή σε περιπτώσεις με έντονο άλγος και νευρολογική σημειολογία είναι σκόπιμη η χρήση τοπικών εγχύσεων αναισθητικού και κορτιζόνης (μεσοθεραπεία) μετά βέβαια τον απαραίτητο κλινικοεργαστηριακό έλεγχο. Η πράξη αυτή πρέπει να γίνεται από ιατρό που έχει εκπαιδευτεί σε αυτό και είναι πολύ αποτελεσματική τις περισσότερες φορές. Δύο τέτοιες εγχύσεις συνήθως είναι αρκετές.

Σε ειδικές περιπτώσεις με ευμεγέθεις κήλες ή με συγκεκριμένες προβολές μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ενδοτρηματική έγχυση καθώς και η επισκληρίδιος έγχυση. Είναι και οι δύο αποτελεσματικές, ωστόσο μπορεί να εκτελεστούν με συνθήκες χειρουργείου και όχι σε ιατρείο. Μπορεί μαζί με την ενδοτρηματική έγχυση να χρησιμοποιηθεί και RF.

Η δισκοπλαστική είναι μία τεχνική που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιορισμένο είδος κηλών. Γίνεται με τοπική αναισθησία σε χειρουργείο με καθοδήγηση. Γίνεται είσοδος βελόνας στο δίσκο από πλάγια θέση και έγχυση σκληρυντικής ουσίας. Αν χρησιμοποιηθεί με σωστές ενδείξεις είναι αποτελεσματική.

Σε αποτυχία των παραπάνω και όταν εμμένει η νευρολογική σημειολογία και το άλγος θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ο ασθενής με χειρουργείο.

Η μικροδισκεκτομή με μικροσκόπιο είναι η κλασική χειρουργική αντιμετώπιση.

Σήμερα η λαπαροσκοπική δισκεκτομή χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο καθώς βελτιώνεται η εμπειρία και τα εργαλεία. Γίνεται με τοπική αναισθησία και μέθη μέσα από τρύπες και ο ασθενής συνήθως φεύγει από την κλινική την ίδια ημέρα. Το ποσοστό επιπλοκών τόσο των άμεσων όσο και των απώτερων είναι πολύ μικρό.

Η σπονδυλοδεσία, δηλαδή η χρήση βιδών σε σπονδύλους είτε ελεύθερα είτε με καθοδήγηση είτε ρομποτικά χρησιμοποιείται σε ειδικές περιπτώσεις, όπως αστάθεια, όγκους, δεύτερη επέμβαση αφαίρεσης δίσκου, σπονδυλική στένωση κλπ και αποτελεί τελική λύση.